Soru:
Kolay gelsin 20. Dönem Pomem öğrencisiydim. Hepatit B Sağlıklı taşıyıcı olduğum için okuldan ilişiğim kesildi. Sağlık raporunda 2 hastane tarafından olumlu rapor verilmesine rağmen ilişiğim kesildi. Yardımcı olur musunuz?
Cevabımız:
Değerli takipçimiz, Hepatit B sağlıklı taşıyıcı olmanız sebebiyle Pomem’den ilişiğinizin kesilmesi yolundaki işlem hukuka aykırı olup, yargı kararıyla okula dönmeniz gerekmektedir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Okula kayıt yaptırdığınız dönemde yürürlükte olan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde HEPATİT B SAĞLIKLI TAŞIYICI OLANLAR öğrenciliğe kabul edilirken, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmış ve 03.01.2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yeni yönetmeliğe göre HEPATİT B SAĞLIKLI TAŞIYICI OLANLARIN DA ÖĞRENCİLİĞE ENGEL TEŞKİL EDECEĞİ ibaresi eklenmiş olması ve bu gerekçeyle okuldan ilişiğinizin kesildiği görülmektedir.
Dava devam ederken idari yaptırımlar yönünden lehe olarak yapılan mevzuat değişikliklerinin uyuşmazlıkların çözümünde uygulanması hukukun genel ilkesidir.
Mevzuat değişiklikleriyle kişilerin lehine bir durum oluşması halinde, söz konusu değişikliklerin yürürlüğe girdikten sonraki olaylara ve kişilere uygulanırken, daha önceki kurallara tabi olan kişilere de uygulanması Hukuk Devleti ilkesine, eşitlik ve hakkaniyet ilkelerine uygun olmayacağından bu ilkenin İdare Hukukunda da geçerli olduğu şüphesizdir.
Kazanılmış Hak İlkesi, Anayasanın 2’nci maddesinde yer alan hukuk devleti ilkesinin gereklerinden biridir. Hukuk kurallarına bağlı kalarak yönetilenlere hukuk güvenliği sağlayan, devlet olarak ifade edilebilen hukuk devleti, Anayasa Mahkemesince, “her eylem ve işlemi hukuka uygun, insan haklarına saygı gösteren, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasaya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayıp yargı denetimine açık olan, yasaların üstünde yasa koyucunun da bozamayacağı temel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunduğu bilincinden uzaklaştığında geçersiz kalacağını bilen devlet” şeklinde tanımlanmaktadır.
Hukukun genel İlkelerinden olan, hukuki güven ve istikrar ilkeleri ile yasa ve idari işlemlerin kural olarak lehe olan durumlarda geriye yürürlüğü ilkesi ve bu ilkelerle doğrudan bağlantılı olan kazanılmış haklara saygı ilkesi hukuk devletinin temel unsurları arasında yer alırlar.
Kazanılmış haklara saygı gösterilmesi, “hukuk devleti” ilkesinde bulunması lüzumlu olan güvenin korunmasına dair bir özellik, hatta hukuk devleti olmanın unsurlarından olup, devlet ve idaresine katılanlar bakımından da bir yükümlülüktür. Bundan başka, sübjektif hakkı kazananın veya kazanmak üzere olanın, gerek hakkı elinde tutması veya elde etmesi ve gerekse kullanmaya devam etmesi veya kullanmaya başlaması da engellenmemelidir.
Her ne kadar sonradan değiştirilen mevzuat uyarınca Sağlıklı Taşıyıcılığın öğrenciliğe engel olduğu hüküm altına alınmış ise de; okula kayıt yaptırdığınız dönemde yürürlükte olan mevzuatın EK-3-1-A maddesinde ‘’ Hbs antijeni (+) pozitif olanlardan HBV-DNA’sı pozitif olanlar öğrenciliğe kabul edilmez. Sağlık kurulu raporu ile sağlıklı taşıyıcı olduğu belirlenenler öğrenciliğe kabul edilir. Hükmü amirdi.
İlgili yönetmelik maddesi uyarınca HBV-DNA değerleriniz negatif durumda olup, ilişiğinizin kesilmesine engel olmadığı açıkça görülmektedir.
Nitekim geçmiş yıllarda sağlıklı taşıyıcı olup da, ilişiği kesilmeyerek polis memuru olarak ataması yapılan çok sayıda kişi olduğunu da bilmekteyiz. Bu durum anayasa ile güvence altına alınan EŞİTLİK İLKESİNE riayet edilmediğinin de göstergesidir.
Polislik mesleği, gece-gündüz, ağır şartlarda görev yapılan silahlı bir meslek olup, söz konusu meslek mensuplarının yasal şartlar oluştuğunda silah kullanma zorunlulukları da bulunduğundan, bu meslekte görev yapanlarda, sağlık açısından bazı şartların aranması ve bulunması gerektiği kuşkusuzdur.
Ancak, sağlıklı taşıyıcılığın, hastalık olmadığı ve polislik mesleği bakımından sakınca doğurmadığı da açıktır. Sağlıklı taşıyıcılarının hiç bir şekilde bir tedavi gereksinimi duymadıkları gibi, bir hastalık belirtisi göstermedikleri; ilerleyen teknoloji ve yeni yöntemler ile herkeste bir çok hastalığın taşıyıcılığının bulunabileceği; bunlardan en kolay tespit edilenin taşıyıcılık olduğu, sağlıklı taşıyıcılığın bir hastalık olmadığı için “iyileşme sağlanamayan kan hastalıklarından” kabul edilemeyeceği; her hangi bir rahatsızlık oluşturmadığından Emniyet Mensubu olmalarında sakınca bulunmamaktadır.
Bu bakımdan bir hastalık olmayan ve iyileşme sağlanamayan kan hastalıklarından kabul edilmeyen bu durumda olan şahsınızın, bu nedenle okulla ilişiğinizin kesilmesine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Diğer yandan okula kayıt yaptırdığınız dönemde yürürlükte olan E.T.S.Ş.Y’nde mevcut sağlık durumunuzun (sağlıklı taşıyıcılık durumu) öğrenciliğe engel olmadığı ancak sonraki değişiklik ile bu durumun öğrenciliğe engel olması yolundaki kuralın şahsınız hakkında uygulanarak bir nevi cezalandırıldığınız görülmektedir.
Ayrıca bu işlemde ’’lehe olan norm ilkesi’’ gereği okuldan ilişiğinizin kesilmemesi gerekirken, şahsınız hakkında kullanılan takdir yetkisi aleyhte kullanılarak, okuldan ilişiğiniz kesilmiştir. Açıkladığımız bu gerekçeler doğrultusunda ilişiğinizin kesilmesi yolundaki işlemin İdare Mahkemesince İptali gerekecektir.
Not: Güvenlik araştırması, mülakat, sağlık şartları ve adli soruşturma gerekçeleri ile polis okullarından ilişiği kesilen adayların bizlerle irtibata geçmeleri durumunda ilgili İptal davaları açılacaktır.