Sizden Gelenler:
Jandarma Astsubayı olarak görev yapmaktayım. Geçen sene denetlemeye gelen alay komutanı tarafından şahsıma karşı otur emri verildi. Ben de oturmadım. Akabinde Amirin Emrini yapmamaktan 10 Ay Durdurma Cezası aldım. Verilen emrin görevle bir alakası yoktu, tamamen EGO için verdiği emir. Aldığım cezayı iptal ettirebilir miyiz ?
CEVABIMIZ:
Değerli takipçimiz, alay komutanı tarafından şahsınıza verilen “Otur” emrini yerine getirmediğinizden bahisle, “Amirin Emrini Yapmama” fiilinden hakkınızda tesis edilen disiplin cezası hukuka aykırı olup, İdare Mahkemesince cezanın iptali gerekecektir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Verilen ‘’Otur’’ emri hukuksuz bir emirdir. Şöyle ki; “otur’’ emri sadece Kara Kuvvetleri Komutanlığı Yanaşık Düzen Talimnamesinde tanımlanmaktadır. Oysa ki ilgili kanun hükmünde kararname ile Jandarma Personellerinin askeri bir vasfı kalmamış, Jandarma Genel Komutanlığı İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır. Dolayısıyla verilen emrin görev veya hizmetle bir ilgisi bulunmadığından, ilgili emir ‘’Amirin emrini yapmama’’ fiili olarak nitelendirilemez.
23.01.2017 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından çıkartılan ve Kolluk Kuvvetlerinin disiplin işlemlerini düzenleyen 682 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamede ” Amirin Emrini Yapmama ‘’ fiili, “Amirin usulüne göre verdiği emri yerine getirmemek ’’ şeklinde düzenlenmiştir. Yani personele bu maddeden ceza verilebilmesi için emrin usulüne göre verilmesi şartı vardır. Olayımızda ise alay komutanı tarafından şahsınıza verilen emrin görevle veya hizmetle bir alakası olmadığı, tamamen kişisel ego tatmini için verilen bir emir olduğu görülüyor.
Diğer yandan verilen disiplin cezası için; kural olarak idari bir işlemin yargısal denetimi, tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. ’’Amirin emrini yapmama’’ suçundan dolayı disiplin cezasının tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetimin yapılması gerekmekte ise de; Ceza Hukuku kökenli bir ilke olan, suç ve cezada lehe olan normun uygulanması kuralı İdare Hukuku yönünden de geçerlidir.
Bu durumda, her ne kadar disiplin cezasının tesis edildiği tarihte yürürlükte olan Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğünde ilgili olayın ‘’ Amirin emrini yapmama’’ fiilini gerektirdiği kuralına yer verilmiş ise de; işlemin tesis edildiği tarihten sonra yürürlüğe giren 682 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de ‘’ Amirin usulüne göre verdiği emri yerine getirmemek’’ fiili olarak yeniden düzenlenmiştir.
Dolayısıyla verilen ‘’ otur ‘’ emri usule uygun bir emir olmadığı için, lehe olan bu durum sonucunda, hakkınızda tesis edilen Disiplin Cezası hukuka aykırıdır.
Anayasamızın 128.maddesinde; Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.
38.maddesinde ise; Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur. Hükümleri amirdir.
‘’ Otur ‘’ komutunun yerine getirilmemesi durumunda karşılığında bir yaptırımının bulunduğuna dair, kanunda böyle bir husus geçmemektedir. ‘’Otur’’ emrinin sadece, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Yanaşık Düzen Talimnamesinde tanımlandığı ve ilgili K.H.K ile 25.07.2017 tarihinde tüm askeri vasfınızın kaldırılması sebebiyle verilen emrin hukuki bir dayanağı bulunmamaktadır.
Hem memurların hem de amirlerin görev ve sorumlulukları 657 sayılı Kanunda ayrı birer madde şeklinde yer almıştır. İlgili maddeler şu şekildedir:
AMİR DURUMDA OLAN DEVLET MEMURLARININ GÖREV VE SORUMLULUKLARI:
Madde 10 – Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır.
Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz.
DEVLET MEMURLARININ GÖREV VE SORUMLULUKLARI:
Madde 11 – Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar.
Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir. Hükümleri amirdir.
Görülüyor ki ‘’ Amirin emrini yapmama ‘’ fiilinden ceza verilebilmesi için emrin yazılı olarak bildirilmesi gerekecekti. Nitelim ” otur ‘’ komutuyla ilgili şahsınıza karşı yazılı bir emir bildirilmemiştir. Dolayısıyla eylem ile verilen ceza arasında adil bir denge yoktur. Sabit olduğu belirlenen fiil ile uygulanan ceza arasında adil bir dengenin kurulması başka bir anlatımla fiil ve cezanın uyumlu olması gerekmektedir.
Açıkladığımız bu gerekçeler doğrultusunda şahsınız hakkında tesis edilen Disiplin Cezası hukuka aykırı olup bu cezanın İdare Mahkemesi tarafından iptali gerekecektir.
Not: Disiplin Cezası alan, eş durumu ataması yapılmayan veya her türlü konularda idare ile sorun yaşayan tüm arkadaşlar, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali ve diğer sorunların çözümü için, İptal davaları açılacaktır. Bizi aramanız yeterlidir.
Bu makale; tarafımızca genel kolluk disiplin kanunu yürürlüğe girmeden önce kaleme alınmıştır