Soru:
Polis memuru olarak görev yapmaktayım. Çalıştığım ilçedeki rütbeli bir personel Devlet aracını özel işlerinde kullanmaktaydı. Ben de bimer üzerinden rütbeliyi şikayet ettim. Akabinde hakkımda soruşturma açılarak başka bir ilçeye atamam yapıldı. Dilekçe hakkımı kullandığım için tayin olmam hukuka uygun mudur, eski görev yerime tekrar dönmek istiyorum.
Cevabımız:
Değerli takipçimiz, hakkınızda tesis edilen il içi atama işlemi hukuka aykırı olup, atama için İdare Mahkemesince Yürütmeyi Durdurma kararı verilmesi gerekmektedir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Görev yaptığınız ilçeden başka bir ilçeye atanmanıza dair dosyanızı incelediğimizde; emniyet aracını kendi özel işlerinde kullandığını beyan ettiğiniz rütbeli hakkında Başbakanlık İletişim Merkezi’ne başvurarak şikayet başvurusu yaptığınız, bu başvurunuz üzerine hakkınızda soruşturma başlatıldığı, henüz soruşturma süreciniz tamamlanmadan başka bir ilçeye atamanızın yapıldığı, bu işlemde Vali’nin imzası bulunmaksızın, sadece İl Emniyet Müdürü tarafından imzalanmak suretiyle atama onayınızın oluşturulduğu ve bunun yanı sıra geçmiş sicilinizin olumlu olduğu görülmektedir.
Öncelikle bu atama işlemi “yetki” unsuru yönüyle “usulen” sakattır. Şöyleki bu işlem; Valilik ünvanı ile İl Emniyet Müdürü tarafından tesis edilmiştir. Oysa ki aynı il içinde yapılacak atamalarda yetki; sadece Vali’de bulunmaktadır.
5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 8. ve 11. Maddesi hükümleri şu şekildedir:
Madde 8:Yetiştirme ve ikmal kaynakları Bakanlıklar veya tüzel kişiliği haiz genel müdürlüklere bağlı olup il genel teşkilatı içinde birden fazla istihdam yerleri bulunan meslek, fen ve uzmanlık kadrolarına dahil görevlerden; Bunun dışında kalan bütün memurlar Bakanlıklar veya tüzel kişiliği haiz genel müdürlükler tarafından valilik emrine tayin edilerek il idare şube başkanının inhası üzerine valiler tarafından istihdam yerleri tespit olunur. C) Yukarıdaki fıkralarda yazılı bütün memurların lüzumu halinde il içinde nakil ve tahvilleri mensup olduğu il idare şube başkanlarının inhası üzerine valiler tarafından icra edilmekle beraber mensup oldukları Bakanlıklar veya genel müdürlüklere sebepleriyle bildirilir.Yukarda (A) fıkraları dışında kalan il merkez teşkilatına bağlı memurlar ilgili idare şube başkanının inhası ile valiler tarafından tayin, nakil ve tahvil olunurlar.
Madde 11:A) Vali, il sınırları içinde bulunan genel ve özel bütün kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir. Suç işlenmesini önlemek, kamu düzen ve güvenini korumak için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder, bu teşkilat amir ve memurları vali tarafından verilen emirleri derhal yerine getirmekle yükümlüdür. Ç) Jandarma, polis, gümrük muhafaza ve diğer özel kolluk kuvvetlerinin bütün ast ve üstlerinin il içine münhasır olmak üzere geçici veya sürekli olarak vali tarafından yerleri değiştirilebilir ve bundan hemen İçişleri, Gümrük ve Tekel Bakanlıklarına bilgi verir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre polis memurlarının ayni il içinde yer değiştirme suretiyle atamaları Valinin onayı ile yapılacak olup, Yetki ve Usulde Paralellik İlkesi uyarınca atamaya yetkili amir tarafından değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekmekte iken, İl Emniyet Müdürünün imzası ile tahsis edilen işlem: yetki unsuru yönünden hukuka aykırıdır.
Diğer yandan rütbeli hakkında yapmış olduğunuz bu şikayet başvurusu; tamamen kamu kaynaklarının özel işlerde kullanılmasını engellemek maksadıyla Anayasa ile güvence altına alınan şikayet hakkı kapsamında yapılan bir eylemdir. Şikayet başvurusunda, suç isnat etme kastı olan veya hakaret içeren ibarelere yer vermediğiniz açıktır. Şahsınız; devletin aracının bu şekilde özel işlerde kullanılmasının engellenmesi ve konunun araştırılmasını talep etmiş, suç isnat etme kastı olmadan, samimi olarak şikayet hakkını kullanmıştır.
Yasalarla tanınan şikayet hakkını kullanmak suretiyle şikayet başvurusu yapmanızda, ilgiliyi haksız yere şikayet etmek maksadının bulunmadığı açıktır.
Şikayet hakkının etkin bir şekilde kullanılmasını engelleyecek şekilde başka bir ilçeye atamanız yapılarak bir nevi cezalandırılmanıza ilişkin tesis edilen atama işleminde hukuka uyarlık görülmemektedir.
Hakkınızda başlatılan disiplin soruşturması gerekçe gösterilerek atamanız gerçekleştirilmiş olup, ancak bu disiplin soruşturması henüz sonuçlanmamış iken; olayda bir kusurunuz olduğu tespit edilmeden atamanızın yapılmasına dair işlemde hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda geçmiş sicil notlarınızın da iyi olduğu hususlarının birlikte değerlendirilmesinde; Mahkemece ‘’ şahsınızın son sicil raporunun da getirtilip, işlemin dayanağını teşkil eden iddialar ile sicil raporundaki değerlendirmeler ile birlikte incelenip yorumlanması suretiyle ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekmektedir.’’
Diğer yandan şahsınızın atamasının yapılmamış olması halinde atandığınız ilçede kamu zararının doğacağı iddiası veya hizmette yaşanacak aksamanın veya atandığınız yerde sizin hizmetinize ne derece ihtiyaç duyulacağı hususundaki gerekçenin açıklanmamış olması sonucunda; atamalar konusunda adil bir denge sağlamakla yükümlü olan idarece açık bir şekilde eşitlik ilkesi ihlal edilmiştir.
İdare’nin yasal bir yetkisini keyfi kullanamayacağı da açıktır; yerleşmiş içtihatlar da “İdare tarafından yapılan atanmalarda, idarenin takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, bu yetkinin objektif nedenlerle, kamu yararına uygun kullanılması gerektiği” istikrar kazanmıştır.
Ayrıca Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin Zaman Dışı Atama başlıklı 19. Maddesinde; hangi durumlarda atama yapılacağı hususu detaylı olarak açıklanmış olup, bu maddelerdeki aranan şartların oluşmamasına rağmen atamanızın yapılmasına dair işlem bu yönüyle de hukuka aykırıdır.
İzah ettiğimiz gerekçeler doğrultusunda şahsınız hakkında tesis edilen il içi atamanın; İdare Mahkemesince Yürütmesinin Durdurulmasına karar verilmesi gerekecektir.
Not: Disiplin Cezası alan, eş durumu ataması yapılmayan, rütbe terfi alamayan, polis okullarından ilişiği kesilen veya her türlü konularda idare ile sorun yaşayan tüm personeller, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali ve diğer sorunların çözümü için İptal davaları açılacaktır. Bizi aramanız yeterlidir.