Soru:
Memurlar Hukuk Sayfasının değerli Avukatları, evlenmek istediğim bayanın abisinin ve babasının sabıka durumlarından dolayı evlenmem için İdare tarafından izin verilmedi. Bu izin verilmemesi durumuna karşılık ne yapabiliriz, evlenmek istiyoruz ona bile engel olunuyor.
Cevabımız:
Değerli takipçimiz belirttiğiniz bayan ile evlenmenize, İdare tarafından izin verilmemesi işlemi hukuka aykırı olup, İdare Mahkemesi tarafından iptali gerekecektir. İptal sebeplerini açıklayalım.
24.4.1979 gün ve 16618 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünün 6. maddesinin A/7. bendinde, idareye haber vermeden ya da bunun üzerine yapılacak soruşturmaya ilişkin iki aylık süreyi beklemeden evlenmek suç sayılmıştır.
Ancak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunununda Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak şartları düzenleyen 48. maddesinin (A) bendinde yazılan genel şartlar arasında “evlenmeden önce izin alma” şartına yer verilmemiş olmakla beraber, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünün yukarıda anlatılan hükümü gereği, idareye haber vermeden ya da bunun üzerine yapılacak soruşturmaya ilişkin iki aylık süreyi beklemeden evlenmenin suç sayıldığı ve öngörülen esaslara uymayanlar, 4 Ay Kısa Süreli Durdurma Cezası ile cezalandırılacakları yolundaki düzenlemeler nedeniyle, emniyet örgütü mensuplarının evlenmeden önce izin almaları gerekeceği anlaşılmaktadır.
Ancak, Anayasanın suç ve cezalara ilişkin esasları düzenleyen 38. maddesinde, ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirlerinin ancak kanunla konulacağı, suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar kimsenin suçlu sayılamayacağı, hiç kimsenin kendisi ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamayacağı, ceza sorumluluğunun şahsi olduğu hükmüne yer verilmiş, 41. maddesinde ise ailenin Türk toplumunun temeli olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan; İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin 16. maddesinde de yetişkin her erkeğin ve kadının, ırk, yurttaşlık veya din bakımlarından herhangi bir kısıtlamaya uğramaksızın evlenme ve aile kurma hakkının olduğu vurgulanmış, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 12. maddesinde de bu hak yinelenerek, erginlik yaşından başlayarak erkek ve kadının yürürlükteki ulusal kurallara göre evlenmek ve aile kurmak hakkına sahip olduğu teyit edilmiştir.
Türk Medeni Kanununun ikinci faslının, evlenmeye ehliyet ve maniler başlığı altındaki 88. ve takip eden maddelerinde de evliliğe engel olan haller sayılmış olup, evlenmek istenilen kişinin yargılanarak hüküm giymiş olmasının evliliğe engel teşkil ettiğine dair bir hüküm bulunmamaktadır. Kaldı ki izin talebiniz, eş adayınızın değil, babasının ve abisinin sicil kaydı gerekçe gösterilerek reddedilmiştir.
Bu durumda, evlenmenize İdare tarafından izin verilmemesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamakta olup İdare Mahkemesi tarafından iptali gerekecektir.
Not: Disiplin cezası alan tüm arkadaşlar, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali için, avukatlarımız tarafından İptal davaları açılacaktır. Özelden mesaj atmanız yeterlidir.
Bu makale; tarafımızca genel kolluk disiplin kanunu yürürlüğe girmeden önce kaleme alınmıştır