Soru:
Facebook’ta benim bilgilerim bulunan bir sahte hesaptan emniyeti eleştiren bir yorum yapılmış, ifademde bu hesap bana ait değil dedim ama yorumu benim yaptığım iddiasıyla amirleri eleştirmekten uzun süreli durdurma cezası verildi. İptal olur mu bu ceza?
Cevabımız:
Sayın takipçimiz öncelikle almış olduğunuz disiplin cezası için geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.
Size ait olmadığını iddia ettiğiniz bir hesaptan yapılan yorum nedeniyle disiplin cezası verilmesi, aşağıda açıklayacağımız hukuksal nedenlerden dolayı hukuka aykırıdır ve iptal edilmesi gerekiyor.
Tesis edilen işlemde, disiplin cezasının iptal edilmesini gerektirecek birkaç hukuki sakatlığı açıklayalım.
Şöyle ki; Facebook hesabından yaptığınız iddia edilen yorumun sizin tarafınızdan yapıldığı, hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde İSPATLANMIŞ değildir.
İlgili Facebook hesabının size ait olmadığını, o hesabın, sizin bilgilerinizin kopyalanılarak oluşturulmuş sahte bir profilden ibaret olduğunu beyan etmişsiniz.
Bilindiği üzere Disiplin Hukukunun en temel ve tartışmasız ilkelerinden biri, disiplin suçu teşkil ettiği iddia olunan sabit ve kuşkuya yer vermeyecek biçimde ispatlanmış olmasıdır. Bu ilke tek taraflı irade beyanı ile kamu gücü yetkilerine istinaden kişilerin hukuksal durumunda değişiklik yapabilme kudretine sahip olan idare karşısında birey ve topluluklara hukuksal güvence sağlaması gerektiğini ifade eden hukuk devleti ilkesinin (Disiplin Hukukunda uygulama alanı bulunan) ayrılmaz bir parçasıdır. Bundan dolayıdır ki disiplin mevzuatında disiplin soruşturmasının süreci ile ilgili usül kurallarına yer verilerek disiplin suçu işlendiği yolunda öne sürülen hususların ortaya konması ve ispatlanması gereğine işaret edilmiştir.
Disiplin yaptırımı uygulanan size isnat edilen fiilin; gerektiğinde başvurulabilecek tanık, keşif, bilirkişi, kamera kaydı ve diğer kanıtlarla ispatlanması ve maddi gerçekliğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Buna göre disiplin yaptırımı uygulanan şahsınız tarafından ikrar edilmeyen ve eldeki mevcut deliller ile disiplin normuna uygun fiilin ispatı mümkün olmayan hallerde ‘’ şüpheden sanık yararlanır ’’ ilkesi gereğince isnat edilen eylemden dolayı disiplin cezası verilemeyeceğinin kabulü gerekmektedir.
Benzer şekilde Danıştay 10.Dairesinin 17.12.1985 tarih ve 1985/1991 esas, 1985/2137 sayılı kararında; “………..soyut iddialarla davacı hakkında tesis edilen meslekten çıkarma yolunda ki işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.” Şeklinde verilen karar ile de anlaşılacağı üzere hiçbir somut normda geçmemesine rağmen, İdare Hukukunun temel özelliği olan tedvin edilmemiş olmasından dolayı içtihatlar yolu ile anılan ilke Disiplin soruşturmalarında dikkat edilmesi gereken bir norm haline gelmiştir.
Başka bir İçtihat ise; Danıştay 10.Dairesinin 27.10.1987 tarih ve 1987/2015 esas, 1987/1721 sayılı kararında da; disiplin suçunun işlenildiğine dair, hiçbir şüpheye yer vermeyecek biçimde kesin olarak ortaya konulmadan ceza verilemeyeceği belirtilmiştir.
İDDİA OLUNAN FİİL, SABİT VE KUŞKUYA YER VERMEKSİZİN İSPATLANMIŞ DEĞİLDİR.
Ayrıca DİSİPLİN CEZASININ UYGULANMASIYLA ANAYASA’NIN 25 VE 26. MADDELERİNDEN KAYNAKLANAN HAKLAR DA İHLAL EDİLMİŞTİR.
Isparta İl Emniyet Müdürlüğünde görevli polis memurunun Facebook isimli sosyal paylaşım sitesinde yaptığı bir yorum nedeniyle Isparta İdare Mahkemesi 10.07.2013 tarih ve E.2013/176, K.2013/803 nolu ilamında; Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünün 7/D-3 maddesinde yer alan “görev içinde ya da dışında amir ya da üstlerinin eylem ya da işlemlerini eleştirici nitelikte söz söylemek ya da yazı yazmak” maddesine dayanılarak tesis edilen “24 Ay Uzun Süreli” durdurma cezasının İPTALİNE karar vermiştir.
Kararda; Anayasa’mızın 25 ve 26. Maddelerine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. Maddesine atıf yaparak herkesin düşünce ve kanaat hürriyetine sahip olduğunu, herkesin kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yolla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkında sahip olduğunu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, ifade özgürlüğü ihlallerine ilişkin davaların bir çoğunda düşünceyi açıklama özgürlüğünü, demokratik toplumların ilerlemesi ve fertlerin gelişimi için temel koşullardan birini oluşturduğu şeklinde değerlendirdiğini, bir davada Avusturya Devletinin askerlerin ordu yönetimini eleştirici yazılar ve yayınlar dağıtmasını yasaklamanın ifade özgürlüğü sınırı kapsamında olup olmadığı yönündeki uyuşmazlıkta; şikayetleri dile getirmenin, eleştirel bir şekilde aksaklıkların dile getirilmesinin demokratik bir toplumda olduğu gibi devletin ordusunun da hoş görülmesi gereken bir fikir tartışması niteliğinde ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine karar verdiğini, dava konusu olayda, davacının Facebook Sosyal Paylaşım Sitesindeki hesabından yazmış olduğu yazının Hatay Dörtyol İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde yaşanan bir milletvekilinin oğlunun polisleri sıraya dizerek teşhis etmesi olayı sonrasında bu olayı eleştirme ve var olan aksaklıkları tartışma kastıyla yazmış olduğu ve ifade özgürlüğü sınırları kapsamında olduğunu değerlendirilmiştir” denilmiştir.
Aynı yönde veriler bir diğer karar da; Balıkesir İdare Mahkemesi’nin 26.06.2014 tarih ve E.2014/155, K.2014/896 sayılı kararı olmuştur. Mahkeme bu kararında; “…Dava konusu olayda, davacının Facebook sosyal paylaşım sitesinde kullanmış olduğu ifadeler incelendiğinde; yorumların içeriğinin “Amir veya üstlerini söz, yazı, tutum veya davranışlarıyla küçümsemek” manasına gelebilecek unsurlar içermediği, eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırları kapsamında olduğu, dolayısıyla davacının söz konusu ifadelerinden dolayı disiplin cezası ile cezalandırılmasının yukarıda anılan mevzuata göre ifade özgürlüğünün ihlali niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır” ifadelerine yer vermiştir.
Açıkladığımız gerekçeler doğrultusunda, facebook hesabından yapılan bir yorum nedeniyle disiplin cezası verilmesi hukuka aykırı olup iptali gerekecektir.