Soru:
Ben doğu ilinde Özel Harekat Polisi olarak çalışmaktayım. Eşim ise benim çalıştığım doğu ilinin uzak bir ilçesinde Sözleşmeli Sağlık Memuru olarak çalışmakta. Özel Harekat Şubesinin ilçede birimi bulunmadığından eşim İl Merkezine benim yanıma gelmek için, kurumundan eş durumu ataması talep etti. Fakat sözleşmeli çalışan sağlık memurlarıyla ilgili Sağlık Bakanlığı’nın eş durumu ataması hakkında bir yönergelerinin olmadığı gerekçesiyle eşimin atanma talebi reddedildi. Bunun üzerine eşimi İl Merkez’ine nasıl aldırabilirim?
Cevabımız:
Değerli takipçimiz eşinizin, sizin çalıştığınız İl Merkezi’ne atanma talebinin reddedilmesi işlemi hukuka aykırı olup, eşinizin İl Merkezi’ne atanması için, eşinizin atama talebinin reddedilmesine dair işlemin İdare Mahkemesi’nce iptali gerekecektir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Sağlık Bakanlığı bünyesinde sözleşmeli memur olarak çalışan eşinizin İl Merkezine atanma talebinin ; ‘’ İl içi aile birliği mazereti nedeniyle yer değişikliği hususunun Sağlık Bakanlığı 4/B Sözleşmeli Personelinin Kurum içi Yer Değişikliği Yönergesinde bulunmadığından bahisle reddedildiği görülüyor.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 72. Maddesinde; ‘’Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye’nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.
Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76’ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. ( Kanun maddesine aykırı olarak çalıştığınız kurumla bir koordinasyon yapılmamıştır. ) Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.
DEVLET MEMURLARININ YER DEĞİŞTİRME SURETİYLE ATANMALARINA İLİŞKİN YÖNETMELİĞİN Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Gözönünde Bulundurulacak Hususlar başlıklı 9. Maddesinde; Yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır.
Bir doğu ilinin İl Merkez’inde Özel Harekat Şube Müdürlüğü bünyesinde polis memuru olarak çalıştığınız ve eşinizin sözleşmeli sağlık memuru olarak görev yaptığı ilçede, sizin çalıştığınız birimin bir şubesi bulunmamaktadır.
Her ne kadar, İl içi aile birliği mazereti nedeniyle yer değişikliği Sağlık Bakanlığı 4/B Sözleşmeli Personelinin Kurum içi Yer Değişikliği Yönergesinde bulunmamakta ise de; gerek 657 sayılı D.M.K gerek DEVLET MEMURLARININ YER DEĞİŞTİRME SURETİYLE ATANMALARINA İLİŞKİN YÖNETMELİKTE aile birliği mazeretine dayalı yer değiştirme konuları mevcuttur.
Görüldüğü gibi 657 sayılı Kanun aile lehine genişlerken, eşinizin bağlı bulunduğu kurumca eşinizin bu hakları daraltılmış, yasaklar ise genişletilmiştir. Halbuki yasaklar ancak kanunla konulabilir.
Eşinizin İl Merkez’ine atanma talebi, Sağlık Bakanlığı’nda sözleşmeli olarak çalışan memurlar için aile birliğiyle alakalı bir yönerge olmadığına dayandırılmıştır.
Ancak, normlar hiyerarşisine göre alttaki bir norm, üstteki normlara aykırı olamaz. Başka bir deyişle, alttaki bir norm ile üstteki normların kapsamı HAKLAR BAKIMINDAN DARALTILAMAZ, YASAKLAR BAKIMINDAN İSE GENİŞLETİLEMEZ. Eşinizin talebinin reddedilmesine dayanak olarak bir Yönerge hükmü bulunmadığı gerekçesiyle bu talebin reddedilmesinin İdare Mahkemesi’nce iptali engellenemez.
Öte yandan Özel Harekat Polisi olarak görevli olmanız, eşinizin bulunduğu ilçenin küçük ve terör bölgesi olması, hem eşinizin hem de sizin o ilçede can güvenliğinizi tehlikeye sokmaktadır. Eşinizin çalıştığı ilçe ile sizin görev yaptığınız İl Merkezi arası ciddi anlamda uzak olduğundan, ulaşım imkanının kısıtlı ve iki konum için düzenli bir servis ağının bulunmaması da mağduriyet yaşamanıza neden olmaktadır.
Anayasamızın 41. Maddesinde : Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.
Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir.
Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır. Hükmü amirdir.
Ayrıca 30.01.2010 tarihli ve 27478 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan sendikal gelişmeler doğrultusunda alınacak önlemlere ilişkin mutabakata varılan hususların yer aldığı 2010/2 sayılı Başbakanlık Genelgesinde ‘’ 7- Kamu kurum ve kuruluşları, Devlet memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik kapsamında yapacakları atama işlemlerinde, ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak eş, öğrenim ve sağlık durumuna dayalı atama taleplerinin gerçekleştirilmesine azami özen göstereceklerdir. Hükmü bulunmaktadır.
Açıkladığımız bu gerekçeler doğrultusunda eşinizin İl Merkezine atanma talebinin reddedilmesi işleminin İdare Mahkemesi’nce iptali gerekecektir.
Not: Disiplin Cezası alan, eş durumu ataması yapılmayan veya her türlü konularda idare ile sorun yaşayan tüm arkadaşlar, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali ve diğer sorunların çözümü için, İptal davaları açılacaktır. Bizi aramanız yeterlidir.