Soru:
Çevre Koruma Nöbetçisi olarak görev yaptığım sırada görevin yoğunluğu sebebiyle Çelik Yelek giymeden zırhlı kulübede nöbet tutuyordum. Amirin denetime gelmesi ve Çelik Yeleği giymediğimi görmesi üzerine 14.07.2016 tarihinde tuttuğu rapor sonucu 23.09.2016 tarihinde hakkımda soruşturma açıldı. Akabinde Amirin Emrini yapmamak fiilinden 24 Ay Uzun Süreli Durdurma Cezası aldım. Verilen bu cezayı iptal ettirebilir miyiz?
Cevabımız:
Değerli takipçimiz, çevre koruma nöbetini ifa ettiğiniz esnada nöbeti Çelik Yeleksiz olarak tuttuğunuz iddiasıyla 24 Ay Uzun Süreli Durdurma Cezası ile tecziye edilmenize yönelik işlem hukuka aykırı olup ilgili cezanın İdare Mahkemesi tarafından iptali gerekecektir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Amiriniz tarafından yapılan denetimde çelik yeleği giymediğiniz iddiasıyla, 682 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmündeki Kararname’nin 8.maddesinin 5/ç-4 maddesi ‘’ Amirin usulüne göre verdiği emri yerine getirmemek ‘’ fiilinden dolayı hakkınızda 24 AY UZUN SÜRELİ DURDURMA CEZASI tesis edildiği görülüyor.
Verilen bu disiplin cezasının sakatlığını ortaya koyan ilk husus; ‘’ zamanaşımı konusudur. ’’
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 127: Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına, Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar, hükmü amirdir. Hakkınızda tesis edilen disiplin cezasında, tutulan raporun idareye sevk tarihi 14.07.2016’dir. Yani soruşturma konusu fiil, idare tarafından bu tarihte öğrenilmiştir. Disiplin soruşturmasına başlama tarihi ise 23.09.2016’dır. İdarenin konuyu öğrenmesinin ardından 2 aydan fazla bir süre geçtikten sonra SORUŞTURMA OLURUNUN alındığı görülüyor. Tutulan rapor sonucu konuyu öğrenen idarenin, konuyu öğrendiği tarih olan 14.07.2016 tarihinden itibaren en geç 1 ay içerisinde disiplin soruşturması açması gerekirken, ilgili soruşturma 23.09.2016 tarihinde başlatıldığından disiplin cezası işleminde zamanaşımı unsuru oluşmuştur ve disiplin cezasının bu yönüyle iptali gerekir.
Diğer yandan söz konusu olay ‘’Amirin emrini yapmama’’ fiili olarak nitelendirilemez. Denetlemeye gelen amir tarafından öncesinde verilen ‘’Çelik Yeleğini Giy’’ şeklinde bir emrin bulunmadığı, verilen disiplin cezasının, sadece ‘’Çevre Koruma Nöbetçisinin Dikkat Edeceği Hususlar’’ başlıklı evrakta ‘’Çelik Yelekli Görev Yapılması ‘’ şeklinde geçtiği görülmektedir. Yani ortada bu konuyla ilgili verilmiş yazılı bir emir yoktur. 23.01.2017 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından çıkartılan ve Kolluk Kuvvetlerinin disiplin işlemlerini düzenleyen 682 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamede ‘’ Amirin Emrini Yapmama ‘’ fiili, ‘’ Amirin usulüne göre verdiği emri yerine getirmemek ’’ şeklinde düzenlenmiştir. Yani söz konusu disiplin cezasının verilebilmesi için emrin usulüne göre verilmesi şartı vardır. Olayımızda ise amir tarafından şahsınıza verilen bir emir bulunmamaktadır. Belirttiğimiz gibi konuyla ilgili sadece ‘’Çevre Koruma Nöbetçisinin Dikkat Edeceği Hususlar’’ başlıklı evrakta ‘’Çelik Yelekli Görev Yapılması ‘’ konusu mevcut olup bu hususlar bir EMİR mahiyetinde değil, dikkat edilmesi gereken fiiller olarak sayılmıştır. Şahsınıza karşı amir tarafından öncesinde, ‘’ çelik yeleği giy ‘’ şeklinde bir emir verilmemiştir. Eğer amir tarafından öncesinde böyle bir emir verildiyse bunun idarece kanıtlanması gerekir.
Söz konusu olayın ‘’ Amirin usulüne göre verdiği emri yerine getirmemek ’’ fiili ile nitelendirilmesinde hukuken olanak yoktur. Ancak disipline konu fiilin, yine aynı Kanun Hükmünde Kararname’de gösterilen Kınama başlıklı ‘’ Mevzuat ve talimatlarla kendisine tevdi edilmiş görevlerin gerektirdiği sorumluluğu üstlenmekten imtina ettiğini gösterecek tavır ve davranışlarda bulunmak. ‘’ fiili ile yaptırıma bağlanarak hakkınızda KINAMA CEZASININ tesis edilmesini gerekecekti. Çünkü Çelik Yelekli Görev Yapılması hususu sadece mevzuat niteliği bile taşımayan ‘’ Nöbetçinin dikkat edeceği hususlarda geçmektedir. ‘’ Görülüyor ki disiplin cezası işleminde ‘’ ORANTILILIK ‘’ ilkesi ihlal edilmiş, olması gereken cezadan daha ağır bir ceza verilmiştir.
İşlendiği iddia edilen disiplin suçu karşılığında niteliği itibariyle o suç için öngörülenden daha ağır bir disiplin cezası ile cezalandırılması durumunda “eylemin ağırlığına göre cezalandırma”, diğer bir deyişle “orantılılık” ilkesinin ihlali söz konusu olmuştur.
DANIŞTAY 12.DAİRESİ ESAS NO.2008/4846 KARAR NO:2010/6366 sayılı kararı şöyledir: Her ne kadar temyize konu İdare Mahkemesi kararında, resmi kıyafeti ile yürümekte iken şapkasını takmadığı iddiasıyla polis memuru davacıya isnat edilen fiillerin “amirine saygısız davranış” olarak değerlendirilmesi gerekirken “amirin emrini dinlememek” olarak değerlendirilmesi sonucu daha ağır bir cezayla cezalandırılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiş ise de, soruşturma raporu ve eki ifade tutanaklarının incelenmesinden, davacıya isnat edilen fiillerin her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delillerle ortaya konulamadığı dolayısıyla davacının disiplin cezasını gerektirir bir fiilinin bulunmadığı kanaatine varıldığından işlemin bu gerekçe ile iptali gerekmekte ise de işlemin iptali yolundaki karar sonucu itibariyle yerindedir.
Diğer yandan alınan istirahat raporunun usul ve fen yönünden incelenmesi için hastaneye başvurmayan polis memuru hakkında, ‘’ Amirin emrini yapmamak ‘’ fiilinden verilen 24 ay uzun süreli durdurma cezasının İptaline karar verilen Samsun 1. İdare Mahkemesi’nin E: 2014/1167 K:2015/554 sayılı kararında; davacının tebliğ kağıdını imzalamamasında kurumca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde kusurlu davrandığı açık olsa da söz konusu fiilin ‘’ Amirin emrini yapmamak ‘’ fiili olarak değerlendirilmesinde olanak bulunmadığı gerekçesiyle İptal kararı verilmiştir.
Açıkladığımız bu gerekçeler doğrultusunda Çelik Yelek giymediğiniz iddiasıyla şahsınız
hakkında tesis edilen 24 Ay Uzun Süreli Durdurma Cezasının İdare Mahkemesi tarafından İptali gerekecektir.
Not: Disiplin Cezası alan, eş durumu ataması yapılmayan veya her türlü konularda idare ile sorun yaşayan tüm arkadaşlar, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali ve diğer sorunların çözümü için, İptal davaları açılacaktır. Bizi aramanız yeterlidir.