Soru:
Polis memuru olarak görev yapmaktayım. Grup amirim olan komiser yardımcısı ile aramızda bir tartışma geçti. Kendisi bana hakaret ederek bağırmaya başladı, bunun üzerine ben de komiser yardımcısına, yüksek bir sesle bağırma, haddini bil dedim. Bunun sonucunda alakasız olarak Amirini dövmeye teşebbüs fiilinden 24 Ay Uzun Süreli Durdurma Cezası verildi. Bu tartışma komiser yardımcısının odasında gerçekleşti ve odada ikimizden başka kimse yoktu. Ben kesinlikle üzerine yürümedim, sadece bağırmamasını söyledim. Verilen bu cezanın iptali mümkün müdür?
Cevabımız:
Değerli takipçimiz, görev yaptığınız birimde grup amiriniz olan komiser yardımcısı ile aranızda geçen bir tartışma sonucunda “Amir ve üstlerini dövmeye teşebbüs etmek ” fiilinden şahsınız hakkında tesis edilen disiplin cezası hukuka aykırı olup ilgili cezanın İdare Mahkemesince iptali gerekecektir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Söz konusu olayın gerçekleştiği yerde komiser yardımcısı ile sizden başka kimsenin olmaması sonucunda şahsınıza isnat edilen fiilin ispat edilmesi gerekmektedir. Sadece komiser yardımcısının tuttuğu bir rapor dayanak gösterilerek disiplin cezası verilmesi ” şüpheden sanık yararlanır ’’ ilkesinin ihlaline sebebiyet vermektedir.
Bilindiği üzere Disiplin Hukukunun en temel ve tartışmasız ilkelerinden biri, disiplin suçu teşkil ettiği iddia olunan fiilin sabit ve kuşkuya yer vermeyecek biçimde ispatlanmış olmasıdır. Disiplin yaptırımı uygulanan şahsınıza isnat edilen fiilin; gerektiğinde başvurulabilecek tanık, keşif, bilirkişi, kamera kaydı ve diğer kanıtlarla ispatlanması ve maddi gerçekliğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Bu durumda eldeki mevcut deliller ile fiilin ispatı mümkün olmayan hallerde ‘’şüpheden sanık yararlanır’’ ilkesi gereğince isnat edilen eylemden dolayı disiplin cezası verilemeyeceğinin kabulü gerekmektedir.
Disiplin soruşturmalarında, hakkında soruşturma yürütülen kişilere suçlama yöneltilirken; isnat olunan eylemlerin bir takım hesaplamalara, varsayım temelli kabullere dayalı olmaksızın somut,her türlü şüpheden uzak, kesin, yeterli ve inandırıcı delillerle, tam bir vicdani kanaat oluşturacak şekilde ortaya konulmasını gerekmektedir.
Diğer yandan, söz konusu olayda komiser yardımcısına bağırdığınız açık olmakla beraber, dövmeye teşebbüs etme gibi bir eyleminizin olmadığı da görülmektedir. Dolayısıyla eylem ile verilen ceza arasında adil bir denge yoktur.
Komiser yardımcısına hitaben ” bağırma, haddini bil ” kelimelerini kullanmanız sonucunda ‘’ Saygısızlık ‘’ fiilinden tecziye edilmeniz gerekirdi. Sabit olduğu belirlenen fiil ile uygulanan ceza arasında adil bir dengenin kurulması başka bir anlatımla fiil ve cezanın uyumlu olması gerekmektedir. Disipline konu eylemler ile yaptırımlar arasında adil bir dengenin gözetilmesi hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir.
Söz konusu olayın ‘’ Amir ve üstlerini dövmeye teşebbüs etmek ‘’ fiili ile nitelendirilmesinde hukuken olanak yoktur. Ancak disipline konu fiilin yine aynı K.H.K.’de gösterilen ‘’ Görev sırasında amirlerine saygısız davranmak ‘’ fiili ile yaptırıma bağlanması gerekecekti. Görülüyor ki
” ORANTILILIK ‘’ ilkesi ihlal edilmiş, şahsınıza olması gereken cezadan daha ağır bir ceza verilmiştir. İşlendiği iddia edilen disiplin suçu karşılığında niteliği itibariyle o suç için öngörülenden daha ağır bir disiplin cezası ile cezalandırılması durumunda “eylemin ağırlığına göre cezalandırma”, diğer bir deyişle “orantılılık” ilkesi de ihlal edilmiştir.
DANIŞTAY’IN bir kararı şöyledir: Her ne kadar temyize konu İdare Mahkemesi kararında, davacıya isnat edilen fiillerin “amirine saygısız davranış” olarak değerlendirilmesi gerekirken “amirin emrini dinlememek” olarak değerlendirilmesi sonucu daha ağır bir cezayla cezalandırılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiş ise de, soruşturma raporu ve eki ifade tutanaklarının incelenmesinden, davacıya isnat edilen fiillerin her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delillerle ortaya konulamadığı dolayısıyla davacının disiplin cezasını gerektirir bir fiilinin bulunmadığı kanaatine varıldığından işlemin bu gerekçe ile iptali gerekmekte ise de işlemin iptali yolundaki karar sonucu itibariyle yerindedir.
Açıkladığımız bu gerekçeler doğrultusunda şahsınız hakkında tesis edilen 24 Ay Uzun Süreli Durdurma Cezasının İdare Mahkemesince iptali gerekecektir.
Not: Disiplin Cezası alan, eş durumu ataması yapılmayan veya her türlü konularda idare ile sorun yaşayan tüm arkadaşlar, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali ve diğer sorunların çözümü için, İptal davaları açılacaktır. Bizi aramanız yeterlidir.