Soru:
İyi günler kendim jandarma personeliyim. Polis memurlarına disiplin cezası konularında verdiğiniz hukuki destekleri takip ediyorum bana da bir disiplin cezası verildi yardımcı olabilir misiniz? Jandarma kontrol noktasında uygulama yaparken birlik komutanı bizi denetlemeye gelmiş ve yol uygulaması sırasında güneş gözlüğü taktığım iddiasıyla hakkımda rapor tuttu. Akabinde Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Kanunu gereğince mesleğin ciddiyeti ile bağdaşmayacak biçimde yüzük, bilezik, kolye, madalyon, rozet takmak maddesinden kınama cezası verildi. Ben güneş gözlüğü takmamıştım. Güneş gözlüğü takmam konusunda bir delil, tanık veya bir görüntü yoktur. Kaldı ki güneş gözlüğü takmak suç mu, bütün personel takıyor. Verilen bu cezayı iptal ettirebilir miyiz?
Cevabımız:
Değerli jandarma personeli takipçimiz, görev esnasında güneş gözlüğü taktığınız iddiasıyla şahsınız hakkında disiplin cezası tesis edilmesi işlemi hukuka aykırı olup ilgili cezanın İdare Mahkemesi tarafından iptali gerekecektir. Bu görüşümüzü izah edelim.
Disiplin cezası verilmesine sebep olan durumun; yol uygulaması görevini icra ettiğiniz sırada güneş gözlüğü taktığınız iddiasının olduğu görülüyor.
Soruşturma dosyasında, görevdeyken güneş gözlüğü takmanız konusunda bir delilin bulunmadığı da görülüyor. Disiplin soruşturmalarında, hakkında soruşturma yürütülen kişilere suçlama yöneltilirken; isnat olunan eylemlerin bir takım hesaplamalara, varsayım temelli kabullere dayalı olmaksızın somut, her türlü şüpheden uzak, kesin, yeterli ve inandırıcı delillerle, tam bir vicdani kanaat oluşturacak şekilde ortaya konulmasını gerekmektedir.
Ayrıca şahsınız hakkında tesis edilen bu disiplin cezası ‘’ mevzuat mesleğin ciddiyeti ile bağdaşmayacak biçimde yüzük, bilezik, kolye, madalyon, rozet takmak ‘’ suçunu işlediğiniz iddiasıyla tesis edilmiştir. Yani bir disiplin cezası verilebilmesi için kusurlu o eylemin talimatta veya mevzuatta açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Oysaki hiçbir mevzuatta veya talimatlarda; görev esnasında güneş gözlüğü takılmaması şeklinde bir emir bulunmamaktadır. Nitekim 682 sayılı K.h.k’nin sayılan maddelerinde güneş gözlüğü takılmasıyla ilgili bir ibare de bulunmamaktadır. Sayılan unsurlar ; yüzük, bilezik, kolye, madalyon, rozet cisimleridir.
Dolayısıyla eylem ile verilen ceza arasında adil bir denge yoktur. Sabit olduğu belirlenen fiil ile uygulanan ceza arasında adil bir dengenin kurulması başka bir anlatımla fiil ve cezanın uyumlu olması gerekmektedir. Kanun koyucu, hukuk devletinde kamu hizmetlerinin uyum ve düzen içinde yürütülmesini sağlamak amacıyla hizmeti sunan kamu görevlileri için disiplin düzenlemeleri içeren kurallar öngörebilir ve bu kurallara uyulmasını temin etmek amacıyla çeşitli disiplin yaptırımları benimseyebilir. Ancak disipline konu eylemler ile yaptırımlar arasında adil bir dengenin gözetilmesi de hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir. Eylem ile yaptırım arasında bulunması gereken adil denge, “ölçülülük ilkesi” olarak da adlandırılmakta ve bu ilkenin alt ilkelerini de elverişlilik, zorunluluk ve orantılılık ilkeleri oluşturmaktadır.
“Elverişlilik ilkesi”, öngörülen yaptırımın ulaşılmak istenen amaç için elverişli olmasını, “zorunluluk ilkesi” öngörülen yaptırımın ulaşılmak istenen amaç bakımından zorunlu olmasını ve “orantılılık ilkesi” ise öngörülen yaptırım ile ulaşılmak istenen amaç arasında olması gereken orantıyı ifade etmektedir.
Anayasanın 38. maddesinin ve 1. fıkrasında “Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz, kimseye suç işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. ” Hükmü amirdir. Disiplinsizlik sebebiyle disiplin cezası verilebilmesi için o disiplinsizliğin kanunda açıkça yazılması gerekmektedir. Görev esnasında güneş gözlüğü takmanızın cezai bir yaptırımı yoktur. Yine Kabahatler Kanunu m.4’e göre; “ Hangi fiillerin kabahat oluşturduğunun, kanunda açıkça tanımlanması gerekmektedir.
Açıkladığımız bu gerekçeler doğrultusunda, güneş gözlüğü taktığınız iddiasıyla şahsınız hakkında tesis edilen Kınama Cezasının İdare Mahkemesi tarafından iptali gerekecektir.
Not: Disiplin Cezası alan, eş durumu ataması yapılmayan veya her türlü konularda idare ile sorun yaşayan tüm arkadaşlar, bizlerle irtibata geçmeniz durumunda, ilgili cezaların iptali ve diğer sorunların çözümü için, avukatlarımız tarafından İptal davaları açılacaktır. Bizi aramanız yeterlidir.
( Jandarma ve tüm Askeri Personeller de bize ulaşabilirler )